Entegre Hatlarda EMC Gereklilikleri
- EMC Yönetmeliği Sabit Tesisatlar İçin Geçerli mi?
Öncelikle EMC’yi tanıyalım EMC; EMC (Elektromanyetik Uyumluluk), bir cihazın ya da sistemin elektromanyetik ortamda başka cihazlara zarar vermeden ve onlardan etkilenmeden çalışabilmesini ifade eder. Kısacası, bir makinenin çalışırken etrafa elektromanyetik parazit yaymaması ve yayılan parazitlerden de olumsuz etkilenmemesi gerekir. Bu, özellikle içinde motor, sürücü, PLC gibi elektronik bileşenler bulunan makinelerde kritik öneme sahiptir.
Cevap ise; Hayır ancak bazı şartlarda gerekebilir.
📌 Yönetmelik Tanımı (Madde 5 fırka 5, 2014/30/EU):
“Sabit tesisat”: Önceden belirlenmiş bir yerde, kalıcı olarak monte edilmiş ve birden fazla cihazdan oluşan kombine birim veya sistem.
Bu tür sistemler için EMC Yönetmeliği’nin Madde 13’ü uygulanır.
📘 2. Yönetmelik Ne Diyor? – Madde 13 (2014/30/EU)
“Sabit tesisatlar için, CE işareti gereklidir ve bazı elektromanyetik uyumluluk ilkelerine uymalıdırlar.”
Yani:
- Sistem CE belgelenebilir,
- Ama sistemin bileşenleri (pano, motor, PLC, sürücü) EMC uyumlu olmalıdır,
- Saha kurulumunda teknik belgeler hazırlanmalıdır.
Bu belgeler şunları içermelidir:
- Sistem bileşenlerinin listesi,
- Topraklama yapısı,
- Kablolama şemaları,
- Elektromanyetik etkileşim analizleri.
🔹 Kaynak: 2014/30/EU EMC Yönetmeliği – Madde 13 ve Ek I
🧰 3. Peki Robot Hücreleri, Pres Hatları “Sabit Tesisat” mı Sayılır?
Evet.
Bu tür sistemler CE işaretli ürünlerin bir araya getirilerek entegresiyle oluşturulan sistemlerdir.
Bu nedenle:
- Bu nedenle EMC ölçümü yaptırmak zorunda değildir. Ancak sabit tesisatın EMC yönünden uygunsuzluğuna ilişkin belirtiler bulunması durumunda, Bakanlık, sabit tesisatın uygunluğuna ilişkin kanıt isteyebilir ve gerektiğinde bir değerlendirme başlatabilir. Uygunsuzluğun belirlenmesi durumunda, Bakanlık, sabit tesisatı, Ek-I’de belirlenen temel gerekliliklere uygun hale getirmek için uygun önlemlerin alınmasını şart koşabilir.
- Başka bir örnekte de sabit tesisat sınıfına girmese de şerit testere makinesinin tabii olduğu EN 16093 standardının 5.11.3 maddesinin not kısmında; nihai ürün üzerinde kullanılan ürünlerin CE işaretli ve EMC uyumlu olduğunu beyan etmesi olması durumunda nihai ürünün elektromanyetik bağışıklık korumasının olduğu kabul edilebilir beyanını bizlere sunmaktadır.
🔹 Kaynak: 2014/30/EU EMC Yönetmeliği – Sabit Tesisatlar Madde 21
⚖️ 4. Makine Emniyeti Açısından Kritik Notlar
- Makinenin hangi direktiflere tabi olduğunu tespit etmek,
- İlgili ürünün tipini, EMC yönetmeliği açısından sınıfını belirlemek (nihai ürün, ürün, sabit tesisat).
- Test yapılmayacaksa bunun nedenini teknik gerekçelerle dokümante ederek Teknik Dosyada bulundurmak.
✅ 5. Özet: EMC Gerekli mi, Gereksiz mi?
| Sistem / Ürün | EMC Yönetmeliği Gerekir mi? | CE İşareti? |
| Sabit tesisat (robotlu kaynak hattı) | ❌Hayır (Bazı şartlarda istenebilir) | ✅ Evet |
| Şerit testere (EN 16093) | ❌Hayır (Bazı şartlarda istenebilir) | ✅ Evet |
| Matkap (taşınabilir) | ✅ Evet | ✅ Evet |
| PLC, motor, sürücü (bileşen) | ✅ Evet (bileşen bazında) | ✅ Evet |
📚 Kaynaklar:
- 2014/30/EU EMC Yönetmeliği
- 2006/42/AT Makine Emniyeti Direktifi
- EN 16093 – Stationary woodworking machines – Safety
- Avrupa Komisyonu EMC Guide (2nd Edition, 2018)
- EMC Uyumluluğu Teknik Rehberi – CENELEC EMC Guide
✍️ Sonuç ve Danışman Tavsiyesi:
Bir ürünün sabit bir yere kurulmuş olması onu “sabit tesisat” yapmaz.
CE işaretli her elektrikli makine için EMC değerlendirmesi yapılmalı, ya testle ya da teknik gerekçeyle uygunluk beyanı hazırlanmalıdır. İhtiyaç olmayan durumlarda ise; gerekçeli maddeler ile açıklanarak Teknik Dosya içerisinde barındırılmalıdır.
