ESPE Ölçümleri: Makine Emniyetinin Detayları ve Önemi

ESPE Ölçümleri: Makine Emniyetinde Kritik Kontrollerin Önemi

Endüstriyel tesislerde makine emniyeti, hem çalışan sağlığı hem de üretim sürekliliği açısından hayati önem taşır. Elektro-Sensörlü Koruma Ekipmanları (ESPE) sistemlerinin performansını değerlendirmek için yapılan ölçümler, bu emniyetin sürekliliğini sağlamada kilit rol oynar. Ölçüm yapılan ekipmana özel etiket yapıştırılır ve etiketin üzerinde; ölçüm tarihi, emniyetli mesafe, ekipmanın duruş süresi gibi çeşitli bilgiler yer alır. Mekanik yorgunluğa bağlı veya yazılımsal değişikliklerden sebep duruş performansının kaybolmaması adına bu ölçümler her yıl tekrarlanmalıdır.
ESPE sistemleri genellikle şu bileşenlerden oluşur:

• Emniyetli ışık perdeleri
• Emniyetli alan tarayıcıları
• Çift el buton tertibatları
• Emniyetli ara kitleme tertibatları
• Emniyet kontaklarına sahip olan sensörler

Bu bileşenler, EN ISO 13849-1 ve IEC 62061 gibi uluslararası standartlara uygun olarak tasarlanır ve üretilir. Ancak zamanla ortaya çıkabilecek arızalar veya performans kayıpları, sistemin emniyetini tehlikeye atabilir. Ölçüme başlanmadan önce Giriş-Lojik-Çıkış katları EN ISO 13849-1’e göre uygunluğu kontrol edilir. Uygun bulunduğu takdirde ölçüme başlanabilir.

ESPE Sistemlerinin İşleyişi ve Ölçüm Kriterleri

ESPE sistemleri, makinelerin tehlikeli bölgelerinde çeşitli sensörler ve koruyucu elemanlardan oluşur. Bu sistemlerin etkinliğini belirlemek için yapılan ölçümlerde dikkat edilmesi gereken temel parametreler:

1. Algılama Performansı

• • Emniyetli ışık bariyerinin, emniyetli alan tarayıcıların etkin çalışma mesafesi
  • Minimum cisim algılama kapasitesi (çözünürlük)
  • Kör nokta analizleri

2. Sistem Tepki Süreleri

• • Tehlike algılamadan makine durdurma emrine kadar geçen süre
  • Farklı çalışma modlarındaki tepki farklılıkları (emniyetli alan tarayıcılarda alan değişimi varsa veya emniyetli ışık perdelerinde sabit-hareketli körleme mevcutsa)

3. Çevresel Etkenlerin Performansa Etkisi

• • Endüstriyel ortam şartlarının (toz, nem, titreşim) sistem üzerindeki etkileri
  • Elektriksel gürültü ve parazitlerin oluşturduğu etkiler (örneğin : harmonizasyon)

Ölçüm Prosedürleri ve Standartlar

ESPE ölçümleri, uluslararası kabul görmüş standartlar çerçevesinde gerçekleştirilmelidir. Bu standartlar arasında:

• • ISO 13849 (Makine Emniyeti)
  • IEC 62061 (Fonksiyonel Emniyet)
  • ISO 13855:2024 (İnsan vücuduna yaklaşım açısından koruma önlemlerinin konumlandırılması)

Ölçümler sırasında kullanılan test ekipmanlarının kalibrasyon durumu ve ölçüm belirsizlikleri mutlaka kayıt altına alınmalıdır. Ölçüm sonuçlarının değerlendirilmesinde, makinenin risk analizi raporunda belirtilen performans seviyeleri (PL) ve emniyet bütünlük seviyeleri (SIL) referans alınır.

Ölçüm Sonrası Süreçler

Yapılan ölçümler sonucunda:

1. 1. Sistem duruş performansı raporu oluşturulur.
   2. Uyumsuzluklar ve iyileştirme gereken alanlar belirlenir.
   3. Düzeltici ve önleyici faaliyet planları hazırlanır.
   4. Bir sonraki ölçüm periyodu belirlenir.

ESPE Ölçümlerinin Üretime Katkıları

Düzenli ESPE ölçümleri sayesinde:

• • Makine emniyet seviyeleri sürekli olarak korunur.
  • Yasal uyumluluk sürekliliği sağlanır.

Sonuç ve Öneriler

ESPE ölçümleri, makine emniyeti yönetim sisteminin ayrılmaz bir parçasıdır. Bu ölçümlerin periyodik olarak ve yetkin personel tarafından yapılması, işletmelerin hem yasal yükümlülüklerini yerine getirmesini hem de çalışan emniyetini en üst seviyede tutmasını sağlar.

Teknik ekibimiz, ESPE sistemlerinizin ölçüm ve optimizasyon ihtiyaçları için uzman desteği sunmaktadır. Detaylı bilgi ve teknik danışmanlık için iletişime geçebilirsiniz.